พิกัดตรีผลธาตุ

คือ จำนวนผลแก้ธาตุ 3 อย่าง คือ

เหง้ากะทือ

หัวตะไคร้หอม

เหง้าไพล

สรรพคุณ

บำรุงธาตุไฟ แก้ไข้ตัวร้อน แก้กำเดา แก้ฟกบวม ปวดเมื่อย

ยาขิง

ยาแคปซูล ยาชง ยาแคปซูล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.)

ตัวยาสำคัญ      

ผงเหง้าขิง (Zingiber officinale Rosc.) ที่มีน้ำมันหอมระเหย ไม่น้อยกว่า ร้อยละ 2 โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก (v/w)

ข้อบ่งใช้

1. บรรเทาอาการท้องอืด ขับลม แน่นจุกเสียด
2. ป้องกันและบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียนที่มีสาเหตุจากการเมารถ เมาเรือ
3. ป้องกันอาการคลื่นไส้ อาเจียน หลังการผ่าตัด

ขนาดและวิธีใช้  

- บรรเทาอาการท้องอืด ขับลม แน่นจุกเสียด  รับประทานวันละ 2 – 4 กรัม

- ป้องกันและบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียนจากการเมารถ เมาเรือ  รับประทานวันละ 1 – 2 กรัม ก่อนเดินทาง 30 นาที – 1 ชั่วโมง หรือเมื่อมีอาการ

- ป้องกันอาการคลื่นไส้ อาเจียน หลังการผ่าตัด รับประทานครั้งละ 1 กรัม ก่อนการผ่าตัด 1 ชั่วโมง

ข้อห้ามใช้             -  

ข้อควรระวัง      

- ควรระวังการใช้ยานี้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) 

- ควรระวังการใช้กับผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์

- ไม่แนะนำให้รับประทาน ในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ขวบ

อาการไม่พึงประสงค์      

อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ

ข้อมูลเพิ่มเติม     -

ยาขมิ้นชัน             

ยาแคปซูล ยาเม็ด ยาแคปซูล (รพ.) ยาเม็ด (รพ.)

ตัวยาสำคัญ      

ผงเหง้าขมิ้นชัน (Curcuma longa L.) มีสารสำคัญ curcuminoids ไม่น้อยกว่าร้อยละ 5 โดยน้ำหนัก (w/w) และน้ำมันระเหยง่ายไม่น้อยกว่า ร้อยละ 6 โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก (v/w)

ข้อบ่งใช้

บรรเทาอาการแน่น จุกเสียด ท้องอืด ท้องเฟ้อ

ขนาดและวิธีใช้  

รับประทานครั้งละ 500 มิลลิกรัม-1 กรัม วันละ 4 ครั้ง หลังอาหาร และ ก่อนนอน

ข้อห้ามใช้             

ห้ามใช้กับผู้ที่ท่อน้ำดีอุดตัน หรือผู้ที่ไวต่อยานี้

ข้อควรระวัง      

-    ควรระวังการใช้กับผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์

-    ควรระวังการใช้กับหญิงตั้งครรภ์ ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์

-    ควรระวังการใช้กับเด็ก เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลด้านประสิทธิผลและความปลอดภัย

-    ควรระวังการใช้ยานี้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) 

-    ควรระวังการใช้ยานี้ร่วมกับยาที่กระบวนการเมแทบอลิซึม ผ่านเอนไซม์ Cytochrome P450 (CYP 450) เนื่องจากสาร curcumin ยับยั้ง CYP3A4, CYP1A2 แต่กระตุ้นเอนไซม์ CYP2A6

-    ควรระวังการใช้ร่วมกับยารักษาโรคมะเร็งบางชนิด เช่น doxorubicin, chlormethine, cyclophosphamide และ camptothecin เนื่องจาก curcumin อาจมีผลต้านฤทธิ์ยา ดังกล่าว

อาการไม่พึงประสงค์      

ผิวหนังอักเสบจากการแพ้

ข้อมูลเพิ่มเติม     -

ยาแก้ลมอัมพฤกษ์            

ยาผง (รพ.)

สูตรตำรับ        

ในผงยา 70 กรัมประกอบด้วย

1. เหง้าไพล เหง้าขมิ้นอ้อย เหง้าข่า หัวกระเทียม รากเจตมูลเพลิงแดง พริกไทยล่อน ลูกจันทน์ ดอกจันทน์ การบูร หนักสิ่งละ 5 กรัม

2. ผักเสี้ยนผี (ทั้งต้น) เปลือกต้นทองหลาง เปลือกต้นกุ่มบก เปลือกต้นกุ่มน้ำ เกลือสินเธาว์ หนักสิ่งละ 5 กรัม

ข้อบ่งใช้         

บรรเทาอาการปวดตามเส้นเอ็น กล้ามเนื้อ มือตึงหรือชาเท้า

ขนาดและวิธีใช้  

รับประทานครั้งละ 1 กรัม ชงน้ำร้อนดื่มประมาณ 120 - 200 มิลลิลิตร  ดื่มขณะที่ยังอุนอยู่ วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร เช้า กลางวัน เย็น

ข้อห้ามใช้       

ห้ามใช้กับหญิงตั้งครรภ์ผู้ ที่มีไข้ และเด็ก

ข้อควรระวัง     

ควรระวังการใช้ยาอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของตับไต เนื่องจากอาจเกิดการสะสมของการบูร และเกิดพิษได้

ควรระมัดระวังการใช้อย่างต่อเนื่อง ในผู้ป่วยที่จำกัดการใช้เกลือ

อาการไม่พึงประสงค์      

แสบร้อนยอดอก

ข้อมูลเพิ่มเติม      -